رشدیه

میرزاحسن تبریزی معروف به رشدیه، بنیان‌گذار مدارس نوین در ایران ۱۸ آذر ۱۳۲۳ در شهرستان قم چشم بر جهان فروبست. او تیرماه سال ۱۲۳۰ هجری‌شمسی در محله چرنداب تبریز به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در مکتب‌خانه و نزد پدر دانشمند خود با فراگیری صرف و نحو، فقه، احکام، عربی و ادبیات فارسی به پایان رساند و بر اثر هوش و استعداد فراوانی که داشت، در زمان کوتاهی به یکی از علمای تبریز تبدیل شد به‌طوری که در ۲۲ سالگی امامت جماعت یکی از مساجد تبریز را برعهده گرفت.

 

میرزا حسن در سنین جوانی به بیروت رفت و شیوه‌های نوین آموزشی را در دارالمعلمین آن شهر فراگرفت و سپس با هدف بنیان نهادن مدارس با شیوه نو، به ایران بازگشت و از سال ۱۲۶۲ هجری‌شمسی اقدام به تاسیس مدارس متعددی به این سبک کرد و توانست با روش جدید‌التعلیم خود، در مدت کوتاهی به نوآموزان، خواندن و نوشتن بیاموزد.

وی موسس نخستین مدرسه جدید در تبریز و دومین مدرسه در ایران بود. او روانه استانبول، مصر و بیروت شد و شیوه‌های آموزگاری نوین را فراگرفت.

از وی تالیفات متعددی برجای مانده است که آثاری چون وطن دیلی، بدایه التعلیم، نهایه التعلیم، کفایه التعلیم، تاریخ شفاهی، صد درس، کلمات قصار برای کلاس دوم، اخلاق و اصول عقاید، شرعیات ابتدایی و جغرافیای شفاهی از مهم‌ترین آنها به شمار می‌رود.